Het boek Oorlog en terpentijn is opgedeeld in drie hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk is de ik-verteller Stefan Hertmans. De hoofdpersoon is Urbain de grootvader van Stefan Hertmans. De ouders van Urbain heten Celine en Franciscus. Urbain werkt in een ijzergieterij en zijn vader Franciscus is heel goed in het maken van Fresco’s en krijgt een baan aangeboden om in Liverpool fresco’s maken. Hierdoor blijven Urbain en Celine achter in Vlaanderen. Dan is er een dodelijk ongeval bij de ijzergieterij en raakt Urbain zijn baan kwijt. Als zijn vader Franciscus terugkomt uit Liverpool wordt hij steeds zieker en sterft kort daarna. Hierdoor wordt Celine geforceerd om met de buurman Henri te trouwen. Met hem kan Urbain het niet zo goed vinden en hij besluit om naar de militaire school te gaan en soldaat te worden.

Het tweede hoofdstuk is vanuit het perspectief van Urbain Hertmans geschreven. In 1914 breekt de eerste wereldoorlog uit en moet Urbain in het Belgische leger tegen de Duitsers die veel betere wapens hadden vechten. Er vallen veel doden en Urbain wordt steeds met een verkeerde naam aangesproken. Hij overleeft de Slag bij Schiplaken en de slag bij de rivier de IJzer, maar hij raakte wel gewond aan zijn lies waardoor hij in Liverpool mag herstellen. Hier komt hij fresco’s van zijn vader tegen waarin hij zichzelf herkend. Nadat hij genezen is moet hij weer terug naar Vlaanderen waarin hij in een loopgravenoorlog terecht komt en het er heftig aan toe gaat. Hij raakt weer gewond en gaat weer terug naar Engeland om te genezen. Daarna moet hij weer terug naar Vlaanderen. Maar uiteindelijk overleeft hij de oorlog wel en word verliefd.

Het derde hoofdstuk wordt vanuit het perspectief van Stefan Hertmans beschreven. Urbain werd verliefd op Maria zij sterft aan de griep en Urbain trouwt uiteindelijk met haar zus Gabrielle. Waar hij niet verliefd op is. Hij krijgt een dochter die ze Maria noemen. Daarna focust Urbain zich alleen maar op de kunst waar hij een unieke stijl ontwikkeld omdat hij kleurenblind is. Het boek eindigt waarbij hij in de hemel bij de verkeerde naam wordt genoemd net als commandanten in de eerste wereldoorlog.